অধ্যায়ঃ স্বভাৱজাত চুন্নাতসমুহ
মিছ্ৱাক কৰাঃ মিছ্ৱাকৰ (السواك)পৰিচয় বা মিছ্ৱাকৰ শ্বৰীয়তৰ বিধান কি ?
মিছৱাক(السواك) শব্দটো ساك শব্দৰ পৰা গৃহীত ৷ ইয়াৰ অভিধানিক অৰ্থ হল دلك বা ঘহাঁ , মাজা ইত্যাদি ৷
পৰিভাষাতঃ দাতঁৰ পৰা হালধীয়া ৰং বিশিষ্ট বা এনে ধৰণৰ ময়লা দুৰ কৰাৰ কাৰণে কাঠ বা গছৰ ডাল ব্যৱহাৰ কৰাকে মিছ্ৱাক বুলে ৷ [1]
সকলো সময়ত মিছ্ৱাক কৰা মুস্তাহাব ৷ হাদীছত আহিছেঃ
عَن عَائِشَةَ، النَّبِيِّ ﷺ قَالَ: السِّوَاكُ مَطْهَرَةٌ لِلْفَمِ مَرْضَاةٌ لِلرَّبِّ
আয়িশ্বা (ৰাঃ) পৰা বৰ্ণিত ৷ তেওঁ ৰাছুলুল্লাহ ﷺ পৰা বৰ্ণনা কৰিছে : তেওঁ কৈছে যে মিছ্ৱাক মুখৰ পৱিত্ৰতা অৰ্জনৰ উপকৰণ আৰু আল্লাহৰ সন্তুষ্টি লাভৰ উপায় ৷[২]
তলৰ সময় সমুহত মিছ্ৱাক কৰা উত্তম বুলি তাকিদ দিয়া হৈছে :
১)ওজুৰ সময়ঃ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَال: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ﷺ: لَوْلا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي، لَأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ مَعَ الْوضُوْءِ
আবু হুৰাইৰা (ৰাঃ) পৰা বৰ্ণিত, ৰাছুল (ছাঃ) কৈছে যদি মোৰ উম্মতৰ কাৰণে কষ্ট বুলি নাভাৱিলো হেতেন তেনেহলে মই ওজুৰ সময়ত তেওঁলোকক মিছ্ৱাক কৰাৰ নিৰ্দেশ দিলো হেতেন ৷[৩]
২)চালাতৰ সময়ঃ
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ قَال: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: لَوْلا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِي، لَأَمَرْتُهُمْ بِالسِّوَاكِ عِنْدَ كُلِّ صَلَاةٍ
আবু হুৰাইৰা (ৰাঃ) পৰা বৰ্ণিত , ৰাছুল (ছাঃ) কৈছে , যদি মোৰ উম্মতৰ কাৰণে কষ্ট বুলি নাভাৱিলো হেতেন তেনেহলে মই প্ৰত্যক চালাতৰ সময়ত তেওঁলোকক মিছ্ৱাক কৰাৰ নিৰ্দেশ দিলো হেতেন ৷[৪]
৩)কুৰআন পাঠৰ সময়তঃ
عَنْ عَلِىٍّ رَضِىَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ : أُمِرْنَا بِالسِّوَاكِ وَقَالَ : إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا قَامَ يُصَلِّى أَتَاهُ الْمَلَكُ فَقَامَ خَلْفَهُ يَسْتَمِعُ الْقُرْآنَ وَيَدْنُو ، فَلاَ يَزَالُ يَسْتَمِعُ وَيَدْنُو حَتَّى يَضَعَ فَاهُ عَلَى فِيهِ ، فَلاَ يَقْرَأُ آيَةً إِلاَّ كَانَتْ فِى جَوْفِ الْمَلَكِ.
আলী (ৰাঃ) পৰা বৰ্ণিত, তেওঁ কয়ঃ আমাক মিছ্ৱাক কৰাৰ বাবে আদেশ দিয়া হৈছে ৷কিয়নো যেতিয়া কোনো বান্দা চালাতত থিয় হয় তেতিয়া তেওঁৰ ওচৰত ফিৰিশ্বতা আহি তেওঁৰ পিছফালে থিয় হয় আৰু কুৰআন পঢ়া শুনি থাকে আৰু তেওঁৰ নিকটৱৰ্তী হৈ থাকে , আনকি ফিৰিশ্বতাৰ মুখখন তিলাৱাতকাৰীৰ মুখৰ লগত লগায় দিয়ে ৷ ফলত প্ৰত্যক আয়াত ফিৰিশ্বতাৰ পেটেৰ ভিতৰত প্ৰৱেশ কৰে ৷[৫]
৪) ঘৰত প্ৰৱেশৰ সময়তঃ
عَنِ الْمِقْدَامِ بْنِ شُرَيْحٍ عَنْ أَبِيهِ قَالَ سَأَلْتُ عَائِشَةَ قُلْتُ بِأَىِّ شَىْءٍ كَانَ يَبْدَأُ النَّبِىُّ -صلى الله عليه وسلم- إِذَا دَخَلَ بَيْتَهُ قَالَتْ بِالسِّوَاكِ.
আল মিকদাদ ইবনে শুৰাইহ পৰা বৰ্ণিত , তেওঁ কয়ঃ মই আয়িশ্বা (ৰাঃ) ক সুধিলো ,ৰাছুল (ছাঃ) ঘৰত প্ৰৱেশ কৰি সৰ্বপ্ৰথম কোন কামতো কৰে ? তেওঁ উত্তৰ দিলে , মিছ্ৱাক দি দাতঁ মাজা ৷
৫) ৰাতিৰ চালাত আদায়ৰ সময়তঃ
عَنْ حُذَيْفَةَ، قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِذَا قَامَ لِيَتَهَجَّدَ يَشُوصُ فَاهُ بِالسِّوَاكِ .
হুযাইফা (ৰাঃ) পৰা বৰ্ণিত , তেওঁ কৈছে ৰাছুলুল্লাহ (ছাঃ) যেতিয়া তাহাজ্জুদ চালাতৰ বাবে উঠে তেতিয়া তেওঁ মিছ্ৱাকৰ দ্বাৰা মুখ পৰিস্কাৰ কৰিছিল ৷অৰ্থাৎ তেওঁ দাতঁবিলাক মিছৱাকৰ দ্বাৰা ঘহিঁছিল ৷[৬]
মিছ্ৱাক কৰাৰ কাৰণে ‘আৰাক’ নামৰ গছৰ ডাল ব্যৱহাৰ কৰা মুস্তাহাব ৷ যদি সেয়া পোৱা নাযায় তেনেহলে দাতঁ আৰু মুখ পৰিস্কাৰ হোৱা এনেকুৱা কোনো বস্তুৰ দ্বাৰা ব্যৱহাৰ কৰাই যথেষ্ট হব ৷
ঠিক তেনেকৈ নিদিষ্ট সময়ত নখ কটা , গোফঁ ছাটাঁ , বগলৰ লোম আৰু নাভীৰ তলৰ লোম পৰিস্কাৰ কৰা ৷ এই বিলাক যাতে চল্লিশ দিনৰ বেছি নহয় ৷ তাৰ আগতে পৰিস্কাৰ কৰিব লাগে ৷
وُقِّتَ لَنَا فِي قَصِّ الشَّارِبِ، وَتَقْلِيمِ الْأَظْفَارِ، وَنَتْفِ الْإِبِطِ، وَحَلْقِ الْعَانَةِ، أَنْ لَا نَتْرُكَ أَكْثَرَ مِنْ أَرْبَعِينَ لَيْلَةً
ৰাছুল (ছাঃ) আমাক গোফঁ সৰু কৰা , নখ কাটা , বগলৰ লোম উঠায় পেলোৱা আৰু নাভীৰ তলৰ লোম পৰিস্কাৰ কৰাৰ বাবে নিৰ্দ্দিষ্ট সময় সীমা বান্ধি দিছে ৷ আমি যেন সেয়া চল্লিশ ৰাতিৰ বেছি দীঘল হব নিদিও ৷[৭]
[ টোকাঃ 1) নাইলুল আওতাৰ (১/১০২)৷ 2) ছহীহ , নাছাঈ (১/৫০), আহমাদ (৬/৪৭,৬২) প্ৰভৃতি ৷ 3) আহমাদ, সেয়া বৰ্ণিত হৈছে ছহীহ আল-জামে'(৫৩১৬)৷ 4) ছহীহ বুখাৰী (৬৮১৩) , মুছলিম(৪৮২) ৷ 5)বাইহাক্কী (১/৩৮), ছহীহা (১২১৩)৷ 6) ছহীহ বুখাৰী (২৪৬) মুছলিম(৪৮৬) ৷ 7) মুছলিম (৪৯২) ৷ ইত্যাদি ৷